୧. ଓଡ଼ିଶାର ଇତିହାସ ପ୍ରାଗଐତିହାସିକ ଯୁଗରୁ ମଧ୍ୟ ପୁରୁଣା ମୟୁରଭଞ୍ଜ ଜିଲ୍ଲାରେ ମିଳିଥିବା କିଛି ପ୍ରସ୍ତର ଜୀବାଶ୍ମ ୩ ନିୟୁତ କୋଟି ବର୍ଷ ତଳର ବୋଲି ପ୍ରମାଣିତ ହୋଇଛି ( ଆମ ଗ୍ରହର ବୟସ ସାଢ଼େ ଚାରି କୋଟି ବୋଲି କୁହାଯାଏ)
୨. ବିଖ୍ୟାତ ସମ୍ରାଟ ଚନ୍ଦ୍ରଗୁପ୍ତମୌର୍ଯ୍ୟ ତତ୍କାଳୀନ କଳିଙ୍ଗ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରିବାର ସାହାସ କରିପାରି ନଥିଲେ କୁହାଯାଏ କଳିଙ୍ଗ ସେନାକୁ ପରାସ୍ତ କରିବା ଭଳି କ୍ଷମତା କୌଣସି ସେନାବାହିନୀରେ ନଥିଲା
୩. ଓଡ଼ିଶାରେ ପାଖାପାଖି ୬୨ ପ୍ରକାରର ଆଦିବାସୀ ଜନଜାତି ବସବାସ କରନ୍ତି, ଏବଂ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଜନଜାତିର ରୀତିନୀତି ଅଲଗା ଅଲଗା ଅଟେ
୪. ପୁରୀ ଶ୍ରୀ ଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିରର ରୋଷଘରେ ଗୋଟିଏ ଉପରେ ଗୋଟିଏ କରି ସାତଗୋଟି ମାଟି କୁଡ଼ୁଆରେ ଚାଉଳ ଏବଂ ପନିପରିବା ରଖି ରୋଷେଇ କରିବା ସତ୍ତ୍ବେ ପ୍ରତ୍ୟେକ କୁଡୁଆରେ ସମାନ ପରିମାଣର ରୋଷେଇ ହୋଇଥାଏ
୫. ଶ୍ରୀ ଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିର ହିନ୍ଦୁମାନଙ୍କର ଚାରିଧାମ ମଧ୍ୟରୁ ଅନ୍ୟତମ
୬. ଶ୍ରୀ ମନ୍ଦିରର ରୋଷେଇ ଘରେ ଚାରିଶହରୁ ଅଧିକ ରୋଷକାର ମାନେ ୨୦୦ରୁ ଉର୍ଦ୍ଧ୍ବ ଚୁଲୀରେ ରୋଷେଇ କରନ୍ତି ଯାହା ଦୈନିକ ଦଶ ହଜାରରୁ ଲକ୍ଷାଧିକ ଭକ୍ତଙ୍କୁ ଯୋଗାଇ ଦିଆଯାଏ
୭. ଶ୍ରୀ ମନ୍ଦିରରେ ହେଉଥିବା ରୋଷେଇର ସ୍ବାଦ ବର୍ଷ ତମାମ ଏକ ପ୍ରକାର ହିଁ ରହେ ଏବଂ କିଛି ହଜାରରୁ ଆରମ୍ଭ କରି କେତେ ଲକ୍ଷ ଭକ୍ତ ଆସିଲେ ସୁଦ୍ଧା ସମସ୍ତଙ୍କୁ ପ୍ରସାଦ ମିଳେ ଏବଂ ପ୍ରସାଦ କେବେ ନଷ୍ଟ ହୁଏନାହିଁ
୮. ଓଡ଼ିଶା ହେଉଛି ଭାରତର ପ୍ରଥମ ଭାଷାଭିତ୍ତିକ ରାଜ୍ୟ
୯. ଭାରତରେ ଓଡ଼ିଶା ହେଉଛି ଏକମାତ୍ର ରାଜ୍ୟ ଯେଉଁଠାରେ ଅନ୍ୟରାଜ୍ୟକୁ କର୍ମନିଯୁକ୍ତି ପାଇଁ ଯାଉଥିବା ଦାଦନ ଶ୍ରମିକମାନଙ୍କ ପଞ୍ଜିକରଣ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା
୧୦. କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ଲୋକାୟୁକ୍ତ ବିଲ୍ ପାସ କରିବାପରେ, ଓଡ଼ିଶା ହିଁ ପ୍ରଥମ ରାଜ୍ୟ ଥିଲା ଯେଉଁଠି ଏହାକୁ ଲାଗୁ କରାଯାଇଥିଲା
୧୧. ବିଶ୍ବପ୍ରସିଦ୍ଧ ରସଗୋଲା ଓଡ଼ିଶାରୁ ଉତ୍ପତ୍ତି ହୋଇଥିଲା ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରରେ ବାହୁଡ଼ାଯାତ୍ରା ପରେ ଏହାକୁ ପୂଜା କରାଯିବାର ପରମ୍ପରା ସାତ ଶତାବ୍ଦୀରୁ ଅଧିକ ସମୟ ଧରି ରହିଛି
୧୨. ବାଲେଶ୍ବର ଜିଲ୍ଲାର ଚାନ୍ଦିପୁର ସମୁଦ୍ର ବେଳାଭୂମି ସମୁଦ୍ର ଜୂଆରର ଉତ୍ଥାନ ଓ ପତ୍ତନ ସମୟରେ ଅନ୍ୟୁନ ପାଞ୍ଚ କିଲୋମିଟର ଦୂରକୁ ଚାଲିଯାଏ ଯାହା ଫଳରେ ଏହା ଏକ ବିସ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ଖୋଲାପଡ଼ିଆ ପରି ଦେଖାଯାଏ
୧୩. ମଧ୍ୟଯୁଗରେ ଓଡ଼ିଶାର ବର୍ତ୍ତମାନର ରାଜଧାନୀ ଭୁବନେଶ୍ବରକୁ ମନ୍ଦିରମାଳିନୀ ସହର ବୋଲି କୁହାଯାଉଥିଲା, ଏଠରେ ଛଅ ଶହରୁ ଅଧିକ ମନ୍ଦିର ଥିବାର ପ୍ରମାଣ ମିଳିଛି
୧୪. ପୃଥିବୀର ଉଚ୍ଚତମ ବୈଦ୍ୟୁତିକ ରେଳପୋଇ (ଦ୍ବିତଳବିଶିଷ୍ଟ ମାଲବାହି ଟ୍ରେନ ପାଇଁ ୭.୪୫ ମିଟର ଉଚ୍ଚରେ ନିର୍ମିତ) ଓଡ଼ିଶାର ଜଖପୁରା-ଦୈତାରୀ ଅଞ୍ଚଳରେ ରହିଛି ଏହାପଛକୁ ରହିଛି ଚୀନ (୬.୬ ମିଟର) ଏବଂ ଆମେରିକା (୭.୧ ମିଟର)
୧୫. ସିଂହଳ ଦ୍ବୀପ ବା ବର୍ତ୍ତମାନର ଶ୍ରୀଲଙ୍କାର ଲୋକମାନଙ୍କୁ ରାଜା ଜୟସିଂଙ୍କ ନାମାନୁସାରେ ନାମିତ କରାଯାଏ, ରାଜା ଜୟ ସିଂ ଜଣେ ଓଡ଼ିଆ ରାଜା ଥିଲେ
୧୬. ବିଶ୍ବର ସର୍ବଦୀର୍ଘ ବଉଳା କୁମ୍ଭୀର ଓଡ଼ିଶାରେ ମିଳିଥିଲା ଏହାର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ୨୩ ଫୁଟ୍ ଥିଲା
୧୭. ଏସିଆ ମହାଦ୍ବୀପର ସର୍ବବୃହତ ଲୁଣିପାଣି ହ୍ରଦ ଓଡ଼ିଶାରେ ରହିଛି ଚିଲିକା ହ୍ରଦର ଆୟତନ ୯୧୬ ବର୍ଗ କିଲୋମିଟର ଏହା ଧିରେ ଧିରେ ସଙ୍କୋଚିତ ହେବାରେ ଲାଗିଛି
୧୮. ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆରୁ ଆସୁଥିବା ସାମୁଦ୍ରିକ ଅଲିଭ୍ ରିଡ଼ଲେ କଇଁଛମାନେ ଓଡ଼ିଶାର ତିନୋଟି ସ୍ଥାନରେ ଗଣ ଅଣ୍ଡାଦାନ କରିଥାନ୍ତି ଏହି ସବୁ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଏସିଆର ବୃହତମ ଆର୍ଦ୍ରାଞ୍ଚଳର ଆଖ୍ୟା ଦିଆଯାଇ ରାମସର୍ ସାଇଟ୍ ବୋଲି ଘୋଷଣା କରାଯାଇଛି
୧୯. ବିଶ୍ବର ଏକମାତ୍ର ଧଳାବାଘ ସଫାରୀ ଏବଂ ଭାରତର ବୃହତମ ସିଂହ ସଫାରୀ ଭୁବନେଶ୍ବରସ୍ଥିତ ନନ୍ଦନ କାନନଠାରେ ରହିଛି ଏଠାରେ ଧଳାବାଘ ଜନ୍ମ କରିବାର ସମସ୍ତ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଗବେଷଣା କରାଯାଉଛି
୨୦. ବିଶ୍ବର ଦୀର୍ଘତମ ମାଟିବନ୍ଧ, ଓଡ଼ିଶାର ହିରାକୁଦ ବନ୍ଧ ବିଶ୍ବର ଚତୁର୍ଥ ବିଶାଳ ନଦୀବନ୍ଧ ପରିଯୋଜନା
୨୧. ବିଶ୍ବର ସର୍ବାଧିକ ସାମୁଦ୍ରିକ କଇଁଛ ଅଣ୍ଡାଦାନ ଦେବାପାଇଁ ଓଡ଼ିଶାର ଉପକୂଳରେ ଅବସ୍ଥିତ ବିଭିନ୍ନ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଆସିଥାନ୍ତି
୨୨. ଭାରତର ସର୍ବାଧିକ ହେମାଟାଇଟ୍ ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥ ଓଡ଼ିଶାରେ ମିଳେ
୨୩, ଭୁବନେଶ୍ବରର ଆଞ୍ଚଳିକ ପ୍ରାକୃତିକ ଇତିହାସ ସଂଗ୍ରହାଳୟରେ ବିଶ୍ବର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଅଣ୍ଡାକୁ ରଖାଯାଇଛି ୧୩ ଇଞ୍ଚ୍ ଲମ୍ବା ଏବଂ ୯.୫ ଇଞ୍ଚ୍ ଚଉଡ଼ାର ଏହି ଅଣ୍ଡା ବିଶାଳକାୟ (Aepyornis maximus / ଉଡ଼ନ୍ତା ହାତୀ ପକ୍ଷୀ)ର ଅଣ୍ଡା, ଯାହା ୧୬୫୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିଶ୍ବର ଦେଖାଯାଉଥିଲା
୨୪. ଆମେରୀକିୟ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ପତ୍ନୀ ମିସେଲ୍ ଓବାମାଙ୍କ ଭାରତଗସ୍ତ ସମୟରେ ସେ ପିନ୍ଧିଥିବା ସମସ୍ତ ପୋଷାକ ଜଣେ ଓଡ଼ିଆ ଫେସନ୍ ଡିଜାଇନର୍ ତିଆରି କରିଥିଲେ
୨୫. ତ୍ରୟୋଦଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ନିର୍ମିତ କୋଣାର୍କ ମନ୍ଦିରରେ ଚବିଶିଟି ଚକ୍ର ଲାଗିଛି, ଯାହା ଦିନର ଚବିଶି ଘଣ୍ଟାକୁ ଦର୍ଶାଉଛି ଏହି ସବୁ ଚକ୍ର ଉପରେ ସୂର୍ଯ୍ୟର ଆଲୋକଦ୍ବାରା ପଡୁଥିବା ଛାଇକୁ ଦେଖି ଜଣେ ସଠିକ ସମୟ କହିଦେଇ ପାରିବ
୨୬. ସମ୍ବଲପୁର ଜିଲ୍ଲାର ହୁମାଠାରେ ଥିବା ଶୈବପୀଠର ମନ୍ଦିର ଗୋଟିଏ ଦିଗକୁ ଢଳି ରହିଛି, ଏହା ବିଶ୍ବର ଏକ ଅନନ୍ୟ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ
୨୭. ସମ୍ବଲପୁରୀ ଶାଢ଼ୀ ବର୍ତ୍ତମାନ ବିଶ୍ବପ୍ରସିଦ୍ଧ ଏହାର ଚାହିଦା ବହୁତ ଅଧିକ ଅତୀତରେ ଭାରତର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀମତି ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ ଏହାକୁ ପିନ୍ଧିବା ପରେ ଏହାକୁ ଅନେକ ଲୋକ ପିନ୍ଧିବାର ଦେଖାଯାଇଥିଲା
୨୮. ଚାନ୍ଦିପୁର ବେଳାଭୂମିଠାରୁ ଦକ୍ଷିଣରେ ଥିବା ହ୍ବିଲର ଦ୍ବୀପଠାରେ ଭାରତୀୟ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଗବେଷଣା କେନ୍ଦ୍ରର କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ଘାଟି ରହିଛି, ଯେଉଁଠି ଆକାଶ, ଅଗ୍ନୀ, ପୃଥ୍ବୀ ଆଦି ଅନେକ ଅସ୍ତ୍ରର ସଫଳ ପରୀକ୍ଷଣ କରାଯାଇଛି
୨୯. ଭୁବନେଶ୍ବର ଉପକଣ୍ଠରେ ଥିବା ସାଞ୍ଚିସ୍ତୁପଠାରେ ଅତୀତରେ ଚଣ୍ଡାଶୋକ ଅସ୍ତ୍ରତ୍ୟାଗକରି ଧର୍ମାଶୋକରେ ପରିଣତ ହୋଇଥିଲା, ଏବଂ ଏହିଠାରୁ ବୌଦ୍ଧ ଧର୍ମର ପ୍ରଚାର ପ୍ରସାର ସମୁଦାୟ ଦକ୍ଷିଣପୂର୍ବ ଏସିଆରେ ହୋଇଥିଲା ବୋଲି ଇତିହାସ କହେ
୩୦. ପୌରାଣିକ ତଥ୍ୟ ଅନୁଯାୟୀ ମହାଭାରତକୁ ଶ୍ରୀ ଗଣେଶ ଏହାକୁ ବର୍ତ୍ତମାନ ରାଉରକେଲା ନିକଟସ୍ଥ ବେଦବ୍ୟାସ ନାମକ ସ୍ଥାନରେ ବସି ରଚନା କରିଥିଲେ
୩୧. ରାଉରକେଲା ଷ୍ଟିଲ୍ ପ୍ଲାଣ୍ଟ ୧୯୫୪-୫୫ରେ ସ୍ଥାପିତ ହୋଇଥିଲା ଯାହା ଭାରତର ପ୍ରଥମ ବେସରକାରୀ ସାମଗ୍ରିକ ପ୍ଲାଣ୍ଟ ଥିଲା
୩୨. ଓଡ଼ିଶା ରାଜ୍ୟ ସଂଗ୍ରହାଳୟରେ ଅନେକ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟଜନକ ପଦାର୍ଥ ରଖାଯାଇଛି, ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଅନନ୍ୟ ହେଉଛି ଅଭିନବ ଗୀତ ଗୋବିନ୍ଦ ଯାହା ୧୪୯୬ ମସିହାରେ ବୋଲି କୁହାଯାଏ, କିନ୍ତୁ ଏଥିରେ ଲିଖିତ ତଥ୍ୟ ଦ୍ବିତୀୟ ଶତାବ୍ଦୀର ବୋଲି ମଧ୍ୟ ଦାବୀ କରାଯାଏ
୩୩. ପୁରୀ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ହେଉଛି ହିନ୍ଦୁମାନଙ୍କର ଏକମାତ୍ର ଧାମ ଯେଉଁଠାରେ ଶୈବ, ଶାକ୍ତ, ବୈଷ୍ଣବ ଏବଂ ସ୍ମାର୍ତ୍ତ ସମ୍ମତ ପୂଜା କରାଯାଏ
୩୪. ଗୁଜୁରାତ ପରେ ଓଡ଼ିଶାର ଧାମରା ହେଉଛି ଭାରତର ସବୁଠାରୁ ଗଭୀର ବନ୍ଦର
ଉପରୋକ୍ତ ସମସ୍ତ ତଥ୍ୟ ଇଣ୍ଟରନେଟ୍, ଫେସବୁକ୍ ଏବଂ ହ୍ବାଟସ୍ଆପରୁ ସଂଗୃହୀତ ତଥ୍ୟର ସତ୍ୟାସତ୍ୟ ଉପରେ ଆମର କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଦସ୍ତାବେଜ ନାହିଁ
ଯୁଗଜନ୍ମା ବ୍ୟାସକବି ଫକୀରମୋହନ ସେନାପତି
ଏଠାରେ ପଢ଼ନ୍ତୁ !
ଚାରି ପାଞ୍ଚଟି ଦୁର୍ଘଟଣାପାଇଁ ୧୩୦ କୋଟି ଲୋକଙ୍କୁ ଦୋଷ ଦେଇହେବନି!!!
ଏଠାରେ ପଢ଼ନ୍ତୁ !